Çocuklarda bilgisayar destekli eğitimin kalp sağlığını geliştirme tutumlarına etkisi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10431278Anahtar Kelimeler:
Alıştırma ve uygulama yazılımı, bilgisayar destekli eğitim, çocuk, kalp sağlığıÖzet
Amaç: Bu araştırma, çocuklara verilen bilgisayar destekli eğitimin kalp sağlığını geliştirmeye yönelik tutumlarına etkisini belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma, Türkiye’nin doğusunda bir il merkezindeki bir ortaokulda 17 Nisan 2017- 19 Haziran 2018 tarihleri arasında tek grupta ön test- son test yarı deneysel tasarımda yapılmıştır. Çalışmanın evrenini, belirtilen ortaokulda 2017-2018 eğitim ve öğretim yılı güz döneminde öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Örneklem grubu seçimine gidilmeden, araştırmaya katılım konusunda veli ve öğrenci izni elde edilen tüm öğrenciler (N=148) araştırmaya dahil edilmiştir. Veriler, araştırmacı tarafından “Öğrenci Bilgi Formu” ve “Çocuk Kalp Sağlığını Geliştirme Tutum Ölçeği” ile toplanmıştır. Çalışmada araştırmacı tarafından öğrencilere tek oturumdan oluşan “Kalp Sağlığımızı Koruyalım Eğitimi” verilmiş; bir hafta sonra “Kalpcanla Kalp Sağlığımızı Koruyalım Alıştırma ve Uygulama Yazılımı” uygulanmıştır. Araştırmanın yapılabilmesi için etik onay, resmi izin ve velilerden yazılı izinler alınmıştır.
Bulgular: Çocukların kalp sağlığını geliştirme tutum ölçeği puan ortalamalarının ön testte 51.97±6.97 ve son testte 61.67±2.74 olduğu; ön test ve son testte kalp sağlığını geliştirici tutum ölçeğinin alt boyutlarından ve genel ölçekten aldıkları puan ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark olduğu saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Çocuklara verilen bilgisayar destekli eğitimin kalp sağlığını geliştirmeye yönelik tutumları üzerinde olumlu yönde etkili olduğu belirlenmiştir.
Referanslar
Addison, C.C., Jenkins, B.W., White, M.S., & Young, L. (2006). Implementation of a cardiovascular disease prevention program among school-aged children: A pilot study. International Journal of Environmental Research and Public Health, 3(3), 274–277. https://doi.org/10.3390/ijerph2006030033
Ajoolabady, A., Chiong, M., Lavandero, S., Klionsky, D. J., & Ren, J. (2022). Mitophagy in cardiovascular diseases: Molecular mechanisms, pathogenesis, and treatment. Trends in Molecular Medicine, 28(10), 836–849. https://doi.org/10.1016/j.molmed.2022.06.007
Akselbo, I., Olufsen, V., Ingebrigtsen, O., & Aune, I. (2019). Simulation as a learning method in public health nurse education. Public Health Nursing, 36(2), 226–232. https://doi.org/10.1111/phn.12560
Aydemir Gedük, E. (2018). Hemşirelik mesleğinin gelişen rolleri. HSP, 2(5), 253–258. https://doi.org/10.17681/hsp.358458
Aydın, B., Oflu, A., & Yalçın, S. S. (2021). Evaluation of video game playing status in school-age children with various variables. Turkish Archives of Pediatrics, 56(2), 136–140. https://doi.org/10.5152/TurkArchPediatr.2020.20092
Bansal, P., Shrestha, A., Upadhyay, H. P., Khadka, K., & Koirala, P. (2023). Assessing impact of health education in improving knowledge of children on child sexual abuse. Journal of Nepal Health Research Council, 20(3), 599–604. https://doi.org/10.33314/jnhrc.v20i3.4153
Barnett, T. A., Kelly, C. A. S., Young, D. R., Perry, C. K., Pratt, C. A., Edwards, N. M., Rao, G., & Vos, M. B. (2018). Sedentary behaviors in today’s youth: approaches to the prevention and management of childhood obesity: A Scientific Statement From the American Heart Association. Circulation, 138(11), E142–E159. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000000591
Bayirtepe, E., & Tüzün, H. (2007). Oyun-tabanlı öğrenme ortamlarının öğrencilerin bilgisayardersindeki başarıları ve öz-yeterlik algıları üzerine etkileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 41–54.
Bold, K., Kong, G., Cavallo, D., Davis, D., Jackson, A., & Krishnan-Sarin, S. (2022). School-based e-cigarette cessation programs: What do youth want? Addictive Behaviors, 125,107167. https://doi.org/10.1016/j.addbeh.2021.107167
Bottaccioli, A. G., Mariani, U., Schiralli, R., Mari, M. G., Pontani, M., Bologna, M., Muzi, P., Giannoni, S. D., Ciummo, V., Necozione, S., Cofini, V., Chiariotti, L., Cuomo, M., Costabile, D., & Bottaccioli, F. (2023). Empathy at school project: Effects of didactics of emotions® on emotional competence, cortisol secretion and inflammatory profile in primary school children. A controlled longitudinal psychobiological study. Comprehensive Psychoneuroendocrinology, 14, 100183. https://doi.org/10.1016/j.cpnec.2023.100183
Boulay, P., & Prud’homme, D. (2001). Risk factor management after short-term versus long-term cardiac rehabilitation program. Coronary Health Care, 5, 40-133. https://doi.org/10.1054/chec.2001.0127
Carter, A. R., Gill, D., Davies, N. M., Taylor, A. E., Tillmann, T., Vaucher, J., Wootton, R. E., Munafò, M. R., Hemani, G., Malik, R., Seshadri, S., Woo, D., Burgess, S., Davey Smith, G., Holmes, M. V., Tzoulaki, I., Howe, L. D., & Dehghan, A. (2019). Understanding the consequences of education inequality on cardiovascular disease: Mendelian randomisation study. BMJ (Clinical Research Ed.), 365,1855. https://doi.org/10.1136/BMJ.L1855
Chang, I.C., Yang, C.Y., & Yen, C.E. (2022). The effects of a computer game (healthy rat king) on preschool children’s nutritional knowledge and junk food ıntake behavior: Nonrandomized controlled trial. JMIR Serious Games, 10(3), e33137. https://doi.org/10.2196/33137
Çocuk Kalp Vakfı (2017, Nisan 24). Çocuklar için kalp sağlığı. https://www.ckv.org.tr/cocuk-kalpsagligi.aspx
Demirezen, E., & Coşansu, G. (2005). Adölesan çağı öğrencilerde beslenme alışkanlıklarının değerlendirilmesi. STED, 14, 174-178.
Eagle, T.F., Gurm, R., Smith, C.A., Corriveau, N., Durussell-Weston, J., Palma-Davis, L., Aaronson, S., Goldberg, C., Kline-Rogers, E., Cotts, T., Jackson, E.A., & Eagle, K.A. (2013). A middle school intervention to improve health behaviors and reduce cardiac risk factors. The American Journal of Medicine, 126(10), 903–908. https://doi.org/10.1016/j.amjmed.2013.04.019
Fazel, M., Hoagwood, K., Stephan, S., & Ford, T. (2014). Mental health interventions in schools 1: Mental health interventions in schools in high-income countries. The Lancet Psychiatry, 1(5), 377–387. https://doi.org/10.1016/S2215-0366(14)70312-8
Gümüşbaş, B. (2008). Stresle başa çıkma yolları eğitim programının ilköğretim 2. kademe öğrencilerinin stresle başa çıkma yöntemleri ve yaşam doyumu üzerindeki etkisinin incelenmesi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Keten, H.S., Sucaklı, M.H., Ersoy, Ö., Üçer, H., Sarı, N., & Çelik, M. (2014). Sigara ve zararlarına yönelik eğitimin etkinliği: bir konferans değerlendirmesi. Kafkas Journal of Medical Sciences, 4, 14-18. https://doi.org/10.5505/kjms.2014.92486
Kivimäki, M., & Steptoe, A. (2017). Effects of stress on the development and progression of cardiovascular disease. Nature Reviews Cardiology, 15(4), 215–229. https://doi.org/10.1038/nrcardio.2017.189
Köksoy Vayısoğlu, S., & Öncü, E. (2021). İki farklı yöntemle işlenen sağlığı koruma ve geliştirme dersinin uzun dönem sonuçlarının değerlendirilmesi. Sağlık Bilimlerinde Eğitim Dergisi, 1(4), 1–12. https://dergipark.org.tr/tr/pub/jedihes/issue/67262/976959
Kurçer, M. A., & Özbay, A. (2011). Koroner arter hastalarında uygulanan yaşam tarzı eğitim ve danışmanlığının yaşam kalitesine etkisi. Anadolu Kardiyoloji Dergisi, 11(2), 107–113. http://search/yayin/detay/116640
Lechner, K., von Schacky, C., McKenzie, A. L., Worm, N., Nixdorff, U., Lechner, B., Kränkel, N., Halle, M., Krauss, R. M., & Scherr, J. (2020). Lifestyle factors and high-risk atherosclerosis: Pathways and mechanisms beyond traditional risk factors. European Journal of Preventive Cardiology, 27(4), 394. https://doi.org/10.1177/2047487319869400
Medeiros, G.C.B.S. de, Azevedo, K.P.M. de, Garcia, D., Oliveira Segundo, V.H., Mata, Á.N. de S., Fernandes, A.K.P., Santos, R. P. dos, Trindade, D.D.B. de B., Moreno, I.M., Guillén Martínez, D., & Piuvezam, G. (2022). Effect of school-based food and nutrition education interventions on the food consumption of adolescents: A systematic review and meta-analysis. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(17). 10522. https://doi.org/10.3390/ijerph191710522
Mısırlı, Z.A. (2015). Ortaokul öğrencilerinin eğitim teknolojisi standartlarına ilişkin yeterliklerinin incelenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5, 311-337. https://dergipark.org.tr/tr/pub/goputeb/issue/34517/385024
Miller, M.P., Gillespie, J., Billian, A., & Davel, S. (2001). Prevention of smoking behaviors in middle school students: student nurse interventions. Public Health Nursing, 18(2), 77–81. https://doi.org/10.1046/J.1525-1446.2001.00077.X
Montelpare, W.J., McPherson, M.N., Boardman, K., & Zerpa, C.E. (2018). Evaluating the wizards of motion cardiovascular disease prevention module. The Journal of School Nursing, 34(5), 350–358. https://doi.org/10.1177/1059840517709074
Öztürk Haney, M., & Bahar, Z. (2014). Çocuk Kalp Sağlığını Geliştirme Tutum Ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 7, 92-97. https://dergipark.org.tr/en/pub/deuhfed/issue/46808/586994
Rasmussen, R.A., Sisson, S.B., Campbell, J.E., DeGrace, B., & Baldwin, J.D. (2022). Home food access and children’s heart healthy dietary intake at home and child care. Nutrition and Health, 2601060221090695 https://doi.org/10.1177/02601060221090695
Rouzbahani, R., Rouzbahani, A., Rouzbahani, H., Barkhor-dar, M., Rouzbahani, F., Rezaei, M., Rezaei, F., & Reza Malek Ahmadi, M. (2009). Promotion of healthy heart knowledge and attitude in elementary school students in Shahrekord, Iran. ARYA Atherosclerosis Journal, 5(2), 64-68.
Tsao, C.W., Aday, A.W., Almarzooq, Z.I., Anderson, C.A.M., Arora, P., Avery, C.L.,… Martin, S.S. (2023). Heart disease and stroke statistics-2023 Update: A Report From the American Heart Association. Circulation, 147(8), E93–E621. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000001123
Türkiye Halk Sağlığı Kurumu. (2015). Türkiye Kalp ve Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı Eylem Planı (2015-2020). https://file.tkd.org.tr/pdfscop/turkiye_kalp_ve_damar_hastaliklarini_onleme_ve_kontrol_programi2010_2014.pdf
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2023, August 15). Ölüm ve ölüm nedeni istatistikleri, 2020. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=%C3%96l%C3%BCm-ve-%C3%96l%C3%BCm-Nedeni-%C4%B0statistikleri-2020-37243&dil=1
Vallee, A., Blacher, J., Cariou, A., & Sorbets, E. (2020). Blended learning compared to traditional learning in medical education: systematic review and meta-analysis. Journal of Medical Internet Research, 22(8), e16504. https://doi.org/10.2196/16504
World Health Organization. (2023, February 20). Cardiovascular diseeases. https://www.who.int/health-topics/cardiovascular-diseases#tab=tab_1.
Zhu, Y., Gu, L., & Li, J. (2023). Education changes child health behavior in china: a mediating role of ınformation technology. American Journal of Health Behavior, 47(2), 408–419. https://doi.org/10.5993/AJHB.47.2.20
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Infant, Child and Adolescent Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
