Ergenlerin Algıladıkları Ebeveyn Tutumları ile Ruhsal Sorunları ve Akılcı Olmayan İnançları Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11093402Keywords:
Akılcı olmayan inançlar, ebeveynlik, ergen, helikopter ebeveyn, ruhsal sorunlar, tutum.Abstract
Amaç: Bu çalışma, ergenlerin algıladıkları ebeveyn tutumlarının ruhsal sorunları ve akılcı olmayan inançları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışma örneklemi, toplam 341 katılımcıdan oluşmaktadır. Araştırma Nisan 2022-Haziran 2022 tarihleri arasında yapılmış olup; veriler, Kişisel Bilgi Formunun ynı sıra Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AHETÖ), Güçler ve Güçlükler Anketi(SDQ) ve Akılcı Olmayan İnanç Ölçeği-Ergen Formu (AOİÖ-E) kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Yapılan analizler sonucunda Anne Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AAHETÖ) toplam puan ortalaması 55.32 ± 11.35, Baba Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (BAHETÖ) toplam puan ortalaması ise 46.62 ± 11.34 olduğu saptanmıştır. Ergenlerin Akılcı Olmayan İnanç Ölçeği -Ergen Formu toplam puan ortalaması 55.32 ± 11.35 olduğu görülmüştür.Güçlük ve Güçlükler Anket toplam puan ortalamalarının 15.66 ± 5.73 olduğu ve puan ortalamanın sınırda olduğu görülmüştür.
Sonuç: Araştırmaya dahil edilen ergenlerin akılcı olmayan inanç ölçeği ile anne algılanan helikopter ebeveyn tutumu arasında negatif yönde güçlü ilişkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır. Ergenlerin Akılcı olmayan inanç ölçeği ile güçlük ve güçlükler ölçeği ve alt boyutları arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı tespit edilmiştir.Ergenlerin güçler ve güçlükler toplam puanı ve duygusal sorunları alt ölçeği toplam puan ile baba algılanan helikopter tutumları arasında anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir
References
Aboobaker, S., Jangam, Kv., Sagar, Kjv., Amaresha, Ac. & Jose A. (2019). Predictors of emotional and behavioral problems among indian adolescents: A clinicbased study. Asian Journal of Psychiatry, 39, 104-109. https://doi.org/10.1016/j.ajp.12.002
Akdemir, D. & Çetin, F,Ç. (2008).Çocuk ve ergen psikiyatrisi bölümüne başvuran ergenlerin klinik özellikleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15(1), 5-13
Alisinanoğlu, F. (2003). Çocukların denetim odağı ile algıladıkları anne tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(1).
Arker, G. (1984). The measurement of pathogenic parental style and its relevance to psychiatric disorder. Social Psychiatry. 19(2), 75-81.
Avcı, M. (2006). Ergenlikte toplumsal uyum sorunları. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7 (1), 39-64.
Bao, P., Jing, J., Jin, Y, Hu, X., Liu, B. & Hu, M. (2016). Trajectories and the influencing factors of behavior problems in preschool children: A longitudinal study in Guangzhou, China. BMC Psychiatry,16(1), 178. https://doi.org/10.1186/s12888-016-0864-z
Bee, H,L. & Boyd, D,R. (2009). Çocuk Gelişim Psikolojisi. Kaknüs Yayınları.
Benk, A. (2006). Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçi kişilik özelliğinin psikolojik belirtilerle ilişkisi. (Yüksek Lisans Tezi) Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimler Enstitüsi, İstanbul.
Çakmak Tolan Ö. & Aygaz, R. (2022). Investigation of the relationships between perceived parental attitudes and emotional problems and social anxiety in adolescents. The Journal of International Education, 9 (30), 192-231.
Canbek, G. & Sarıoğlu, Ş. (2007). Çocukların ve gençlerin bilgisayar ve internet güvenliği. Politeknik Dergisi, 10(1), 33-39.
Çekiç, A., Akbaş, T. & Hamamcı, Z. (2016). Akılcı duygusal aile eğitim programının anne babaların akılcı olmayan inançlarına ve anne babalık streslerine etkisi. International Journal of Human Sciences,13(1), 2399- 2417.
Çeri, V. & Özer, Ü. (2018). Türkiye’deki bir sığınmacı kampında yaşayan bir grup çocuk ve ergende gözlenen duygusal ve davranışsal sorunlar. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 19(4), 419-4264.
Çivitci, A. (2006). Ergenlerde mantıkdışı inançlar: Sosyodemografik değişkenlere göre bir inceleme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,19(19), 7-17.
Cüceloğlu, D. (2016). İçimizdeki Çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Ellis, A. (2003). Early theories and practices of rational emotive behavior and how they how been augmented and revised during the last three decades. Journal of Rational - Emotive & Cognitive - Behavior Therapy, 21(3-4), 219-243. https://doi/ 10.1023/A:1025890112319
Gençer, G.B. (2020). Ergenlerde algılanan helikopter ebeveyn tutumunun, depresyon ve anksiyete ile ilişkisinin incelenmesi. İstanbul Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Goodman, R. (1997). The strengths and difficulties questionnaire: A research note. J Child Psychol Psychiatry, 38, 581-586. https://doi.org/10.1111/j.1469-7610.1997.tb01545.x
Goodman, R., Meltzer, H. & Bailey, V. (1998). The strengths and difficulties questionnaire: A pilot study on the validity of the self-report version. Eur Child Adolesc Psychiatry, 7, 125-130. https://doi.org/10.1080/0954026021000046137
Gördeles-Beşer, N. & Çam O. (2009). Suça yatkın ergenlerde olumlu kişilerarası ilişkiler geliştirme programının etkinliğinin incelenmesi. Anatolian Journal of Psychiatry, 10, 226-232.
Güvenir, T., Özbek, A., Baykara, B., Arkar, H., Şentürk, B. & İncekaş, S. (2008). Güçler ve Güçlükler Anketi'nin (SDQ) Türkçe uyarlamasının psikometrik özellikleri. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 15 (2), 65-74.
İnanç ,D., Baysal, S. , Coşgun, L. , Taviloğlu, K. & Ünüvar, E. (2008). Çocukluk çağı yaralanmalarında hazırlayıcı nedenler. Türk Pediatri Arşivi, 43 (3), 84-88.
Johnston, C., Belschner, L., Park, J. L., Stewart, K., Noyes, A. & Schaller, M. (2017). Mothers' implicit and explicit attitudes and attributions in relation to self-reported parenting behavior. Parenting, 17(1), 51-72. https://doi.org/10.1080/15295192.2016.1184954
Kahraman, İ. & Polat, S. (2003). Adölesanlarda aileden ve arkadaşlardan algılanan sosyal destek ve benlik saygısı arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 6(2), 13-24.
Kasatura, İ. (1988). Eğitimin çocuk ruh sağlığındaki önemi. Nöro-Psikiyatri Arşivi, 25(3-4), 163-176.
Kayış, A. (2018). Güvenilirlik Analizi. (9. Baskı). Şeref Kalaycı. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri İçinde. Dinamik Akademi, Ankara, 403-418.
Kim-Cohen, J., Caspi, A., Moffitt, T.E., Harrington, H., Milne, B.J. & Poulton, R. (2003). Prior Juvenile diagnoses in adults with mental disorder: Developmental follow-back of a prospective-longitudinal cohort. Archives of General Psychiatry, 60(7), 709-717. https://doi.org/10.1001/archpsyc.60.7.709.
Kulaksızoğlu, A. (2019). Ergenlik Psikolojisi. İstanbul: Remzi Yayınevi.
Nordlund, K. F. (2013). The difference is personal: A comparison of the theory and practice of Ellis and Beck. Department of Educational Psychology. Edmonton, University of Alberta.
Peker -Akman T. & Demir M. (2023). Sosyal medya fenomenlerine bağlanmışlık ile algılanan helikopter ebeveyn tutumları arasındaki ilişki. Journal of Technology Addiction & Cyberbullyin, 10(1), 17 – 36.
Powell, D, N. & Karraker, K. (2017). Prospective parents' knowledge about parenting and their anticipated child‐rearing decisions. Fam Relat, 66, 453-467. https://doi.org/10.1111/fare.12259
Romano, E., Tremblay, R.E, Vitaro, F., Zoccolillo, M. & Pagani, L. (2001). Prevalence of psychiatric diagnoses and the role of perceived impairment: Findings from an adolescent community sample. The Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 42(4), 451-461 https://doi.org/10.1017/S0021963001007156
Şirin, S. (2019). Yetişin Çocuklar. İstanbul: Doğan Kitap.
Türküm, A.S., Balkaya, A., & Karaca, E. (2005). Akılcı Olmayan İnanç Ölçeğinin lise öğrencilerine uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 77-85.
Uygur, S.S. (2018). Lise öğrencilerinde problem çözme becerilerinin akılcı olmayan inanç düzeyi ve karar verme stillerine göre yordanması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17(67), 1014-1026. https://doi.org/10.17755/esosder.340642
Uzun, K., Gönültaş, O. & Akın, M.S. (2020). Ergenlerin aleksitimi düzeylerinin yordayıcıları olarak belirsizliğe tahammülsüzlük ve akılcı olmayan inançlar. Uluslararası Akademik Psikolojik Danışma ve Rehberlik Araştırmaları Dergisi, 2(2), 191-211.
Yavuz, M., Çalkan, B., Sönmez, E., Tetik, G. & Kadak, M.T. (2019). Investigation of the psychometric properties of mindful attention awareness scale in a group of adolescents. Turk J Child Adolesc Ment Health, 26(2), 68-74. https://doi/10.4274/tjcamh.galenos.2019.2018.07.022
Yavuzer, H. (2013). Ana-Baba-Çocuk. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yazgan, G.B., Bilgin, M. & Atıcı M.K. (2005). Gelişim Psikolojisi Çocuk ve Ergen Gelişimi. Nobel Yayınevi.
Yılmaz, H. (2019). İyi ebeveyn, çocuğu için her zaman her şeyi yapan ebeveyn değildir: Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (PHPAS) geliştirme çalışması. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(1), 3-31.
Yörükoğlu, A. (2012). Gençlik Çağı. İstanbul: Özgür Yayınları.
Yurdakul, F. (2021). Helikopter ebeveynliğin psikolojik yardım almaya yönelik tutum ile ilişkisinde akılcı olmayan inançların aracı rolü. Başkent Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Infant, Child and Adolescent Health
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
