Sakarya ili Serdivan ilçesindeki beş okulda öğrenim gören adölesanlarda kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları ve ağrıları ile ilişkili faktörlerin incelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14577138Keywords:
Adolescent, Nursing, musculoskeletal, pain, early detectionAbstract
Amaç: Çalışmamızda iki amacımız bulunmaktadır. Bu amaçlardan birincisi ergenlik çağındaki öğrencilerde kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları ve ağrıları ile ilişkili faktörleri incelemek; ikincisi ise ağrı ve hareket kısıtlılığı olan ergenleri belirleyerek ilgili uzmana yönlendirmektir.
Yöntem: Seçilen 5 okuldaki toplam öğrenci sayısı 3589’dur. %95 güvenle hesaplanan örneklem büyüklüğü 347’dir. Çalışmamız kesitsel nitelikte olup, Eylül 2017-Haziran 2018 tarihleri arasında beş okuldan basit rastgele örnekleme yoluyla toplam 525 öğrenci ile yürütülmüştür. Veri toplama araçları olarak öğrenciler için hazırlanan anket formu, antropometrik ölçüm formu ve öğrenciler için Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaire (CMDQ) kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin %51.6’sı kadın ve yaş ortalamaları 14.08’dir. Yaş ortalaması min: 10.0, maks:18.0 ve standart sapma:2.124 olarak belirlenmiştir. Boyun, omuz, sırt, bel ve el bileğinde ortalama ağrı skoru ve ağrı şiddeti kız öğrencilerde daha yüksek bulunmuştur (p<0.05). Ağrı ile ilişkili olduğu düşünülen egzersiz, uzun süreli teknolojik cihaz kullanımı ve sırt çantası taşıma arasında ilişki bulunamamıştır (p>0.05). Ancak BKİ açısından zayıf erkeklerde genel puan ortalamaları ve ağrı hissetme puan ortalamalarının normal/fazla kilolu veya obez erkeklere göre anlamlı derecede yüksek olduğu bulunmuştur (p<0.05).
Sonuç: Kızların erkeklere göre daha fazla ağrı bildirdiği, düzenli spor yapma, teknolojik cihazları uzun süreli kullanma, sırt çantası taşıma ve vücut kitle indeksinin kızlarda ağrı ile ilişkili olmadığı bulunmuştur.
References
Adegbehingbe, O. O., Fatusi, A. O., Adegbenro, C. A., Late, A. O. O., Abass, G. O., & Akintunde, A. (2009). Musculoskeletal disorders: Epidemiology and treatment seeking behavior of secondary school students in a Nigerian community. Indian Journal of Community Medicine, 34(1), 52–56. https://doi.org/10.4103/0970-0218.51231
Akbulut, Y. (2013). Çocuk ve ergenlerde bilgisayar ve internet kullanımının gelişimsel sonuçları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 53–68.
Aktürk, S., Büyükavcı, R., & Aktürk, Ü. (2019). Relationship between musculoskeletal disorders and physical inactivity in adolescents. Journal of Public Health, 27(1), 49–56. https://doi.org/10.1007/s10389-018-0923-7
Alaca, N., Safran, E. E., Karamanlargil, A. İ., & Timucin, E. (2019). Translation and cross-cultural adaptation of the extended version of the Nordic musculoskeletal questionnaire into Turkish. Journal of Musculoskeletal & Neuronal Interactions, 19(4), 472.
Alexander, L. M., & Currie, C. (2004). Young people’s computer use: Implications for health education. Health Education, 104(4), 254–261. https://doi.org/10.1108/09654280410546745
Arslan, E., Bütün, P., Doğan, M., Dağ, H., Serdarzade, C., & Arıca, V. (2014). Çocukluk çağında bilgisayar ve internet kullanımı. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hastalıkları Dergisi, 4(3), 195–201. https://doi.org/10.5222/buchd.2014.195
Azma, K., Hosseini, A., Safarian, M. H., & Abedi, M. (2015). Evaluation of the relationship between musculoskeletal discomforts and occupational stressors among nurses. North American Journal of Medical Sciences, 7(7), 322. https://doi.org/10.4103/1947-2714.161250
Backpack Basics. (n.d.). KidsHealth. https://kidshealth.org/en/teens/backpack.html (Accessed: 21.01.2023)
Bilgin, E., & Kutsal, Y. G. (2017). Bilgisayar kullanımı ile ilişkili boyun ve üst ekstremite rahatsızlıkları. STED Dergisi, 26(6), 251–255.
Cankurtaran, F., Menevşe, O., Namlı, A., Kızıltoprak, H. Ş., Altay, S., Duran, M., ... & Ekşi, C. (2022). The impact of digital game addiction on musculoskeletal system of secondary school children. Nigerian Journal of Clinical Practice, 25(2), 153. https://doi.org/10.4103/njcp.njcp_177_20
Child and Teen BMI Categories. (2024). Centers for Disease Control and Prevention. https://www.cdc.gov/bmi/child-teen-calculator/bmi-categories.html
D'Aversa, A., Bonetti, F., Gallotti, M., & Maselli, F. (2021). Is it really musculoskeletal pain? Differential diagnosis and screening for referral in paediatric musculoskeletal disorders: A scoping review protocol. MedRxiv. https://doi.org/10.1101/2021.11.23.21266780
Demir Pulat, H., & Turgut, S. (2022). Turkish version of the preschool children’s nutrition screening tool (Nutristep®): A validity and reliability study. European Journal of Clinical Nutrition, 76(6), 1–7. https://doi.org/10.1038/s41430-022-01092-8
Demir, Y. P., Çırak, Y., Dalkılınç, M., Yılmaz, G., Uraş, İ., & Kömürcü, M. (2012). İlkokul çocuklarında çanta taşıma, bilgisayar kullanma alışkanlığı ve postür. Ankara Medical Journal, 12(4), 182–187.
Ece, C. (2021). The relations between the family nutrition and physical activity levels and prevalence of obesity of their children in Turkey. Progress in Nutrition, 23(1). https://doi.org/10.23751/pn.v23iS1.11611
Erdinc, O., Hot, K., & Ozkaya, M. (2011). Turkish version of the Cornell musculoskeletal discomfort questionnaire: Cross-cultural adaptation and validation. Work, 39(3), 251–260. https://doi.org/10.3233/WOR-2011-1173
Giersbergen, M., & Argon, G. (2017). Kas iskelet sisteminin değerlendirilmesi ve klinik karar verme. Içinde: F. Eti Aslan (Editör), Sağlığın Değerlendirilmesi ve Klinik Karar Verme. Akademisyen Tıp Kitabevi.
Hakala, P. T., Rimpela, A. H., Saarni, L. A., & Salminen, J. J. (2006). Frequent computer-related activities increase the risk of neck–shoulder and low back pain in adolescents. European Journal of Public Health, 16(5), 536–541. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckl025
Hakala, P. T., Saarni, L. A., Punamäki, R. L., Wallenius, M. A., Nygård, C. H., & Rimpelä, A. H. (2012). Musculoskeletal symptoms and computer use among Finnish adolescents: Pain intensity and inconvenience to everyday life: A cross-sectional study. BMC Musculoskeletal Disorders, 13(41). https://doi.org/10.1186/1471-2474-13-41
Student Specific Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaires (SS-CMDQ). (n.d.). Cornell University. https://ergo.human.cornell.edu/ahSSCMDQquest.html
İde, D., & Gündüz, T. (2021). Koronavirüs kapanma (kısıtlama) döneminde üniversite öğrencilerinin yorgunluk düzeyi ve kas-iskelet sistemi rahatsızlıkları arasındaki ilişkinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ergonomi (Online), 4(2), 107–118. https://doi.org/10.33439/ergonomi.935728
İlleez, Ö. G. (2016). Çocuk ve adölesan yaş grubunda bel ağrılarına genel yaklaşım. Boğaziçi Tıp Dergisi, 3(3), 113–117.
Khan, F. M., Shahid, M. H., Nasir, M., Karamat, A., & Abdullah, C. (2021). Screen time-related musculoskeletal symptoms among adolescents: A cross-sectional survey in twin cities. Pakistan Journal of Public Health, 11(3), 132–135. https://doi.org/10.32413/pjph.v11i3.527
Khawar, A., Khan, A., Kanwal, A., Munir, K., Omar, J., Najam, S., Zia, S., Ali, M. U., & Khaliq, N. (2021). Musculoskeletal pains associated with schoolbag carriage in children and adolescents: A cross-sectional study in twin cities. BMC Journal of Medical Sciences, 2(2), 41–45. https://doi.org/10.70905/bmcj.02.02.022
Kurt, S., İbiş, S., Aktuğ, Z. B., & Aka, H. (2021). Üniversite öğrencilerinin kas iskelet sistemi rahatsızlıkları ile fiziksel aktivite düzeyi ve internet bağımlılığı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Güncel Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(2), 709–721.
Kuzu, A., Odabaşı, H. F., Erişti, S. D., Kabakçı, I., Kurt, A. A., Akbulut, Y., Dursun, Ö. Ö., Kıyıcı, M., & Şendağ, S. (2008). İnternet kullanımı ve aile. T.C. Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü. https://ailetoplum.aile.gov.tr/uploads/pages/arastirmalar/internet-ve-aile.pdf
Malmborg, J. S., Bremander, A., Bergman, S., Haglund, E., & Olsson, M. C. (2022). Musculoskeletal pain and its association with health status, maturity, and sports performance in adolescent sport school students: A 2-year follow-up. BMC Sports Science, Medicine and Rehabilitation, 14(1), 1–11. https://doi.org/10.1186/s13102-022-00437-x
Martínez-Romero, M. T., Cejudo, A., & Sainz de Baranda, P. (2022). Prevalence and characteristics of back pain in children and adolescents from the region of Murcia (Spain): ISQUIOS programme. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(2), 946. https://doi.org/10.3390/ijerph19020946
Martins, R. L., Carvalho, N., Albuquerque, C., Andrade, A., Martins, C., Campos, S., Batista, S., & Dinis, A. I. (2020). Musculoskeletal disorders in adolescents: A study on prevalence and determining factors. Acta Paulista de Enfermagem, 33(1), 1–8. https://doi.org/10.37689/acta-ape/2020AO0173
Mousa, U. (2012). Ötiroid tiroid patolojilerinde metabolik parametreler ve vücut yağ dağılımı. Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı Yan Dal Uzmanlık Tezi.
Nastri, M. M. F., Lourenço, B., Queiroz, L. B., da Silva, L. E. V., Lourenço, D. M. R., Castro, A. P. B. M., Silva, C. A., & Pastorino, A. C. (2021). Idiopathic musculoskeletal pain, musculoskeletal pain syndromes, and use of electronic devices in adolescents with asthma. Jornal de Pediatria. https://doi.org/10.1016/j.jped.2021.06.002
Nazari, M., Beigi, R., Salesi, M., Cousins, R., & Mokarami, H. (2020). Development and validation of the tool for the evaluation of the behavioral factors affecting the prevalence of musculoskeletal disorders in Iranian students. BMC Pediatrics, 20(1), 1–9. https://doi.org/10.1186/s12887-020-02452-8
Neyzi, O., Günöz, H., Furman, A., Bundak, R., Gökçay, G., Darendeliler, F., & Baş, F. (2008). Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu, baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Dergisi, 51(1), 1–14. https://cshd.org.tr/article/view/354
Nunnally, J. C. (1978). Psychometric Theory (2nd ed.). New York: McGraw-Hill.
Özdemir, S., Gençbaş, D., Tosun, B., Bebiş, H., & Sinan, O. (2021). Musculoskeletal pain, related factors, and posture profiles among adolescents: A cross-sectional study from Turkey. Pain Management Nursing, 22(4), 522–530. https://doi.org/10.1016/j.pmn.2020.11.013
Pereira, D. S., Castro, S. S., Bertoncello, D., Damião, R., & Walsh, I. A. (2013). Relationship of musculoskeletal pain with physical and functional variables and with postural changes in school children from 6 to 12 years of age. Brazilian Journal of Physical Therapy, 17, 392–400. https://doi.org/10.1590/S1413-35552013005000106
Prathivadi Bhayankaram, N., Lacey, R. J., Barnett, L. A., Jordan, K. P., & Dunn, K. M. (2020). Musculoskeletal consultations from childhood to adulthood: A longitudinal study. Journal of Public Health, 42(4), E428–E434. https://doi.org/10.1093/pubmed/fdz141
Rezapur-Shahkolai, F., Gheysvandi, E., Karimi-Shahanjarini, A., Tapak, L., Heidarimoghadam, R., & Dianat, I. (2021). Identification of factors related to behaviors associated with musculoskeletal pain among elementary students. BMC Musculoskeletal Disorders, 22(1), 1–12. https://doi.org/10.1186/s12891-021-04413-3
Salim, N., & Vishal, J. (2021). Prevalence and factors associated with musculoskeletal pain among secondary school students. International Journal of Musculoskeletal Pain Prevention, 6(3), 519–528. https://doi.org/10.52547/ijmpp.6.3.519
Saner, G., Durmaz, Ö., & Gökçe, S. (2010). Beslenme durumunun değerlendirilmesi. In O. Neyzi & T. Ertuğrul (Eds.), Pediatri (4. baskı, cilt 1, pp. 233–238). İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi.
Scarabottolo, C. C., Pinto, R. Z., Oliveira, C. B., Zanuto, E. F., Cardoso, J. R., & Christofaro, D. G. D. (2017). Back and neck pain prevalence and their association with physical inactivity domains in adolescents. European Spine Journal, 26(9), 2274–2280. https://doi.org/10.1007/s00586-017-5144-1
Sheikhhoseini, R., Sayyadi, P., & Piri, H. (2021). The relationship between schoolbag carriage with musculoskeletal pain and posture in Iranian students: A systematic review study. Journal of Orthopedic and Spine Trauma, 7(4), 123–126. https://doi.org/10.18502/jost.v7i4.8857
Silva, G. R. R., Pitangui, A. C. R., Xavier, M. K. A., Correia-Júnior, M. A. V., & Araújo, R. C. (2016). Prevalence of musculoskeletal pain in adolescents and association with computer and videogame use. Jornal de Pediatria (Rio J), 92(2), 188–196. https://doi.org/10.1016/j.jped.2015.06.006
Skemiene, L., Ustinaviciene, R., Luksiene, D., Radisauskas, R., & Kaliniene, G. (2012). Computer use and musculoskeletal complaints in the Lithuanian adolescent population. Central European Journal of Medicine, 7(2), 203–208. https://doi.org/10.2478/s11536-011-0126-x
Student Specific Cornell Musculoskeletal Discomfort Questionnaires (SS-CMDQ). https://ergo.human.cornell.edu/ahSSCMDQquest.html.
Toghroli, R., Reisy, L., Mansourian, M., Azar, F. E. F., Ziapour, A., Mehedi, N., & Nejhaddadgar, N. (2021). Backpack improper use causes musculoskeletal injuries in adolescents: A systematic review. Journal of Education and Health Promotion, 10(1), 237. https://doi.org/10.4103/jehp.jehp_306_20
Vitta, A., de Oliveira, P. P., Bento, T. P. F., Cornélio, G. P., Felippe, L. A., & Simeão, S. F. A. P. (2021). Factors associated with intensity and frequent low back pain in high school students. ABCS Health Sciences, 46, E021223. https://doi.org/10.7322/abcshs.2020043.1997
Yosmaoğlu, H. B., Baltacı, G., & Derman, O. (2010). Obez adolesanlarda vücut yağı ölçüm yöntemlerinin etkinliği. Fizyoterapi ve Rehabilitasyon, 21(3), 125–131.
Zakeri, Y., Baraz, S., Gheibizadeh, M., Nejad, D. B., & Latifi, S. M. (2016). Prevalence of musculoskeletal disorders in primary school students in Abadan-Iran in 2014. International Journal of Pediatrics, 4(1), 1215–1223. https://doi.org/10.22038/ijp.2016.6265
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2024 Journal of Infant, Child and Adolescent Health
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
