Gebelerde e-sağlık okuryazarlığının yenidoğanın hijyenik bakımına hazır oluşluğu ile ilişkisinin incelenmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15373633Keywords:
E-Health Literacy, Hygienic Care, Pregnant,, Newborn,, NurseAbstract
Amaç: Bu araştırma gebelerde e-sağlık okuryazarlığının yenidoğanın hijyenik bakımına hazır oluşluğu ile ilişkisinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel ve tanımlayıcı türde olan bu araştırma Türkiye’nin doğusunda bir ilin Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Poliklinikleri ve NST Polikliniği’nde takip olan 311 gebe kadın ile yürütülmüştür. Araştırma verileri gebe kadınların, sosyo - demografik ve obstetrik özelliklerini içeren form, e-sağlık okuryazarlığı ve gebelerin yenidoğanın hijyenik bakımına hazır oluş ölçekleri kullanılarak toplanmıştır.
Bulgular: Gebelerin E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği puan ortalamasının 28.60±5.81 ve Gebelerin Yenidoğanın Hijyenik Bakımına Hazır Oluş Ölçeği puan ortalamasının ise 62.54±8.26 olduğu belirlenmiştir. Araştırma kapsamına alınan gebelerin E-Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği ve Gebelerin Yenidoğanın Hijyenik Bakımına Hazır Oluş Ölçeği arasında anlamlı bir ilişki olmadığı saptanmıştır (r= 0.015; p=0.793).
Sonuç: Çalışmada, hamile kadınlar arasında e-sağlık okuryazarlığı ve yenidoğan hijyenik bakımına hazır olma düzeylerinin yüksek olduğu bulunmuştur. Bu bağlamda, hamile kadınların e-sağlık okuryazarlığını değerlendirme ve geliştirme çabalarının anne ve çocuk sağlığını iyileştirmeye önemli bir katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
References
Adigun, A. S., Olabisi, A. P., Ogbeye, G. B., & Kehinde, A. (2018). New born care practices and knowledge of risk factors associated with neonatal mortality among post natal mothers in Ibadan. International Journal of Caring Sciences, 11(2), 1050–1058. http://www.internationaljournalofcaringsciences.org/
Baltacı, N., Kaya, N., & Kılıçkaya, İ. (2023). Investigation of e-health literacy and healthy lifestyle behaviors of pregnant women. STED. https://doi.org/10.17942/sted.1229364
Başar, F. (2023). Gebelerin doğum öncesi bakım memnuniyetlerinin prenatal emzirme öz-yeterliliklerinin ve yenidoğan bakımına hazır olma durumlarının incelenmesi / Prenatal care satisfaction of pregnants prenatal breastfeedingexamining self-efficacy and readiness for newborn care. Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi. Lisansüstü Eğitim Enstitüsü. Hemşirelik Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Kütahya
Büyükalim, B. Ü. (2023). Gebelerin sağlık okuryazarlık düzeyi ve yenidoğanın hijyenik bakımı konusunda bilgi düzeylerinin değerlendirilmesi / Evaluation of pregnancy's health literacy level and knowledge level of newborn hygienic care. Sağlık Bilimleri Üniversitesi. Konya Şehir Hastanesi. Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı. Tıpta Uzmanlık Tezi. Konya
Çaka, S. Y., & Çınar, N. (2020). Development of the Scale for Readiness of Pregnant Women to Hygienic Care of the Newborn, and its Validity and Reliability Study. DEUHFED, 13(1), 10–18. https://dergipark.org.tr/tr/pub/deuhfed
Çaka, S. Y., Uslu, H. Y., Pekşen, S., & Çınar, N. (2023). Relationship between loneliness, social support and readiness for hygienic care of the newborn in pregnant women. Online Türk Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(1), 59–65. https://doi.org/10.26453/otjhs.1133951 https://doi.org/10.26453/otjhs.1133951
Çini, E. (2023). Gebelerin e-sağlık okuryazarlığının cinselliğe karşı tutumları ile ilişkisi / The relationship between pregnant women's e-health literacy and their attitudes toward sexuality. Necmettin Erbakan Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Hemşirelik Ana Bilim Dalı. Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Konya
Coşar, F. Ç., Demirci, N., Yeşilçiçek Çalık, K., & Çil Akıncı, A. (2017). Common physical complaints during pregnancy. Zeynep Kamil Tıp Bülteni, 48(4), 135–141. https://dx.doi.org/10.16948/zktipb.304443
Demir, Y., Dağ, E., & Özpinar, S. (2024). The Relationship of e-health literacy with cyberchondria: A cross-sectional study on pregnant women. Journal of Health Literacy, 9(1), 89–101. https://doi.org/10.22038/JHL.2024.76171.1501
Elbarazi, I., Alam, Z., Ali, N., Loney, T., Al-Rifai, R. H., Al-Maskari, F., & Ahmed, L. A. (2024). Health literacy among pregnant women in the United Arab Emirates: The Mutaba’ah study. Women’s Health, 20. https://doi.org/10.1177/17455057231224179
Ertan, D., & Yılmaz, M. (2021). The Relationship between Health Literacy Levels of Mothers of Infants Treated in the Neonatal Intensive Care Unit with their Knowledge of Baby Care at Home. İzmir Kâtip Çelebi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 6(2), 31–38. https://api.core.ac.uk/oai/oai:acikerisim.ikcu.edu.tr:11469/1986
Eser, N., & Çelik, N. (2022). Association between rational drug use and health literacy among pregnant women: a cross-sectional study. Women & Health, 62(7), 612–620. https://doi.org/10.1080/03630242.2022.2100033
Gangakhedkar, G. R., & Kulkarni, A. P. (2021). Physiological changes in pregnancy. Indian Journal of Critical Care Medicine, 25(S3), 189–192. https://doi.org/10.5005/jp-journals-10071-24039
Gencer, Z. T. (2017). Analysis of validity and reliability of norman and skinner’s e- health scale lıteracy for cultural adaptation. İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 131–146. https://doi.org/10.17064/iuifd.333165
Gupta, P., Nagesh, K., Garg, P., Thomas, J., Suryawanshi, P., Sethuraman, G., Hazarika, R. D., Verma, R. J., Kumar, C. S., Kumari, S., Taneja, S., Chavhan, V., Thakor, P., & Pandita, A. (2023). Evidence-based consensus recommendations for skin care in healthy, full-term neonates in India. Pediatric Health, Medicine and Therapeutics, Volume 14, 249–265. https://doi.org/10.2147/PHMT.S414091
Jain, A. R., Shagana, J. A., Dhanraj, M., & Nirosa, T. (2018). Physiological changes in pregnancy. In Drug Invention Today | (Vol. 10). https://www.researchgate.net/publication/327048037
Javanmardi, M., Noroozi, M., Mostafavi, F., & Ashrafi-Rizi, H. (2021). Exploring Women’s Health Information Needs During Pregnancy: A Qualitative Study. Journal of Family & Reproductive Health. https://doi.org/10.18502/jfrh.v14i4.5209
Johnson, E., & Hunt, R. (2019). Infant skin care: updates and recommendations. Current Opinion in Pediatrics, 31(4), 476–481. https://doi.org/10.1097/MOP.0000000000000791
Kamali, S., Ahmadian, L., Khajouei, R., & Bahaadinbeigy, K. (2018). Health information needs of pregnant women: Information sources, motives and barriers. Health Information & Libraries Journal, 35(1), 24–37. https://doi.org/10.1111/hir.12200
Karaarslan, D., & Akin, H. Y. S. (2024). How Does the anxiety of primiparae affect their readiness for newborn care? Ethnic primiparous experiences. Journal of Racial and Ethnic Health Disparities. https://doi.org/10.1007/s40615-024-02161-3
Karatay, H. G. (2023). Farklı sosyal değişkenlere göre gebelerin yenidoğanlarda hijyenik bakıma hazır oluş düzeylerinin belirlenmesi. Determination of pregnants level of readiness for hygienic care in newborns according to different social variables. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi. Sağlık Bilimleri Enstitüsü. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı. Yüksek Lisans Tezi. Zonguldak.
Keles, E., Kaya, L., Yakşi, N., Kaya, Z., & Kumru, P. (2024). Effects of eHealth literacy on maternal and neonatal outcomes. Women & Health, 64(10), 829-838. https://doi.org/10.1080/03630242.2024.2420211
Korkmaz, G. A., Kılınç İşleyen, E., Kartal, A., & Koştu, N. (2024). The relation between eHealth literacy and healthy lifestyle behaviours in pregnant women. Health Promotion International, 39(2), daaae022. https://doi.org/10.1093/heapro/daae022
Kulakci Altintas, H., Kilci Erciyas, S., & Cetin, S. (2023). Factors affecting health literacy and pregnancy stress in pregnant women. International Journal of Caring Sciences, 16(2), 686–696. https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&AuthType=ip,shib&db=ccm&AN=172270397&lang=pt-pt&site=ehost-live
Meldgaard, M., Maimburg, R. D., Damm, M. F., Aaby, A., Peeters, A., & Maindal, H. T. (2022). The Health Literacy in Pregnancy (HeLP) Program Study Protocol: Development of an Antenatal Care Intervention Using the Ophelia Process. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(8), 4449. https://doi.org/10.3390/ijerph19084449
Norman, C. D., & Skinner, H. A. (2006). eHealth literacy: Essential skills for consumer health in a networked world. Journal of Medical Internet Research, 8(2), 506. https://doi.org/10.2196/jmir.8.2.e9
Rahdar, S., Montazeri, M., Mirzaee, M., & Ahmadian, L. (2023). The relationship between e-health literacy and information technology acceptance, and the willingness to share personal and health information among pregnant women. International Journal of Medical Informatics, 178, 105203. https://doi.org/10.1016/j.ijmedinf.2023.105203
Şahin, E., Çatıker, A., Özdil, K., & Bulucu Büyüksoy, G. D. (2023). Predictors of eHealth literacy in pregnant women: A structural equation model analysis. International Journal of Gynecology & Obstetrics, 160(3), 783–789. https://doi.org/10.1002/ijgo.14416
Shamim, A., Sharmin, M., Zannatul, N. M., & Shafi, U. B. (2019). Assessment of postnatal mothers’ knowledge of newborn care practices: A cross-sectional study. Journal of Community and Preventive Medicine, 2(1), 1–6.
Shekofteh, M., Ghaedi, R., Valizadeh-Haghi, S., & Baghestani, A. (2022). E-Health Literacy among Healthcare Students: The Effect of Demographic Variables. Journal of Health Literacy, 7(2), 37–45. https://doi.org/10.22038/jhl.2022.62808.1257
Silva, M. P. C., Fonseca, L. M. M., Ruiz, M. T., Araújo, G. P. de, Rocha, J. B. do A., & Contim, D. (2023). Puerperal women’s knowledge on newborn’s body hygiene. Revista Brasileira de Saúde Materno Infantil, 23, 1–8. https://doi.org/10.1590/1806-9304202300000187-en
Taşdemir, H. İ. (2022). Neonatal care needs of newborn mothers in the postpartum period: A phenomenological study. Turkish Journal of Health Science and Life, 5(3), 230–236. https://doi.org/10.56150/tjhsl.1148867
Toksöz, F. (2023). Basic hygienic care needs of the healthy newborn after birth. Hitit Medical Journal, 5(2), 117–121. https://doi.org/10.52827/hititmedj.1277925
Turgut, N., Güldür, A., Çakmakçı, H., Şerbetçi, G., Yıldırım, F., Ender Yumru, A., Bebek, A., & Gülova, S. S. (2017). A study about knowledge level of pregnants that educated in pregnancy school. Journal of Academic Research in Nursing, 3(1), 1–8. https://doi.org/10.5222/jaren.2017.001
Ünlü, V., & Cesur, B. (2023). Gebelik döneminde dijital sağlık okuryazarlığı. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(Special Issue), 370-374. https://doi.org/10.51754/cusbed.1345577
Uslu, F. Ş., & Purtul, S. (2023). Health anxiety and ehealth literacy as predictors of cyberchondria in women. Acibadem Universitesi Saglik Bilimleri Dergisi, 14(3), 454-461. https://doi.org/10.31067/acusaglik.1285876
Vogels-Broeke, M., Daemers, D., Budé, L., de Vries, R., & Nieuwenhuijze, M. (2022). Sources of information used by women during pregnancy and the perceived quality. BMC Pregnancy and Childbirth, 22(1), 109. https://doi.org/10.1186/s12884-022-04422-7
Wang, C., Wu, X., & Qi, H. (2021). A comprehensive analysis of e-health literacy research focuses and trends. Healthcare, 10(1), 66. https://doi.org/10.3390/healthcare10010066
Yıldız, H., & Boyacı, B. (2019). Knowledge, needs and related factors of newborn care among postnatal mothers before discharge. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(1), 1–10. https://doi.org/10.26559/mersinsbd.396373
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2025 Journal of Infant, Child and Adolescent Health
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.
