Hemşirelik öğrencilerinin mesleki beceri laboratuvarı uygulamaları öncesi ve sonrası stres ve genel yetkinlik inancı düzeyleri : Hemşirelik öğrencilerinin mesleki beceri laboratuvarı uygulamaları

Eda Gülbetekin; Özlem Abi

doi:10.5281/zenodo.8300772

Yazarlar

Eda Gülbetekin IĞDIR ÜNİVERSİTESİ
Özlem Abi

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8300772

Anahtar Kelimeler:

Genel yetkinlik, hemşirelik eğitimi, mesleki beceri uygulamaları, öğrenci hemşire, stres

Özet

Amaç: Hemşirelik bölümü birinci sınıf öğrencilerinin mesleki beceri laboratuvarı uygulamaları öncesinde ve sonrasında deneyimledikleri hemşirelik eğitimi stres düzeyleri ile genel yetkinlik seviyelerini ve bunları etkileyen faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak gerçekleştirilmiştir.

Yöntem: Bu araştırma, Nisan-Mayıs 2021 tarihlerinde Iğdır Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Bölümündeki 50 birinci sınıf hemşirelik öğrencisi ile yürütülmüştür. Veriler, Kişisel Bilgi Formu, “Hemşirelik Eğitimi Stres Ölçeği (HESÖ)” ve “Genel Yetkinlik İnancı Ölçeği (GYİÖ)” aracılığı ile toplanmıştır. Veriler frekans dağılımları, bağımsız gruplarda t-testi/Mann-Whitney-U ve Varyans/Krusskall Wallis analizleri ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Bu araştırmada hemşirelik öğrencilerinin %54.0’ını kadın öğrencilerin oluşturduğu, %68.0’ının bölümü isteyerek seçtiği ve %46.0’ının hemşirelik uygulamalarını yapmaya yönelik korku duyduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin Hemşirelik Eğitimi Stres Ölçeği’nden aldıkları toplam puan ortalaması ön değerlendirmede 57.00±16.775, son değerlendirmede ise 51.46±19.641 olarak bulunmuştur. Öğrencilerin Genel Yetkinlik inancı ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalaması ön değerlendirmede 25.64±6.321, son değerlendirmede ise 26.78±4.400 olarak bulunmuştur

Sonuç: Araştırmanın sonuçlarına göre öğrencilerin ilk mesleki beceri laboratuvar uygulamaları sonrası hemşirelik eğitimi ile ilişkili stres düzeylerinin azaldığı ve genel yetkinlik inancının arttığı görülmüştür.

Referanslar

Ağaçdiken, S., Mumcu, Boğa, N., & Özdelikara, A. (2016). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimine yönelik yaşadıkları stres düzeylerinin belirlenmesi. Samsun Sağlık Bilimleri Dergisi, 1 (1), 25-41.

Akkaya, G., Gümüş, A. B., & Akkuş, Y. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin eğitim stresini etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15 (4), 202-208. https://doi.org/10.5222/HEAD.2018.202

Bandura, A. (1986). Social foundations of thought an dactions, Engle wood Cliffs, N.J, 23-28

Bayar, K., Çadır, G., & Bayar, B. (2009). Hemşirelik öğrencilerinin klinik uygulamaya yönelik düşünce ve kaygı düzeylerinin belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin. 8(1): 37-42

Beck, D., & Srivastava, R. (1991). Perceived level and source of stress in baccalaureate nursing students. Journal of Nursing Education, 30 (3), 127-132. https://doi.org/10.3928/0148-4834-19910301-08

Betz, N. E., & Hackett, G. (1997). Applications of self-efficacy theory to the career assessment of women. Journal of Career Assessment, 5 (4), 383-402. https://doi.org/10.1177/106907279700500402

Boylan, C.R., & Westra, R. (1998). Meeting Joint Commission requirements for staff nurse competency. J Nurs Care Qual, 12(4), 44-48.

Brown, B. L. (1999). Self-efficacy belief sand career development. ERIC Digest No. 205 (ED 429 187), 2 pages. http://ericacve.org/docs/dig205.pdf.

Büyükbayram, Z., & Bıçak Ayık, D. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimi ile ilgili stres düzeylerinin belirlenmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 4 (2), 90-99. https://doi.org/10.46237/amusbfd.562097

Carlson, S., Kotze, W. J., & vanRooyen, D. (2005). A self management model towards Professional maturity for thepractice of nursing. Curationis, 28(5): 44-52.

Cheng, C. Y., & Liou, S. R. (2013). Perceptions of clinical competence among nurse pregraduates: Do different types of nursing programs make a difference? J Nurs Educ Pract, 3(9), 139-47. https://doi.org/10.5430/jnep.v3n9p139

Chesser-Smyth, P.A. (2005). The lived experiences of general student nurses on their first clinical placement: A phenomenological study. Nurse Education in Practice, 5(6), 320-327. https://doi.org/10.1016/j.nepr.2005.04.001

Çelikkaleli, A., & Çapri, Y. (2008). Genel Yetkinlik İnancı Ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 93-104

Çelikkaleli, Ö., & Akbay, S. (2013). Üniversite öğrencilerinin akademik erteleme davranışı, genel yetkinlik inancı ve sorumluluklarının incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (2), 237-254.

Edwards D., Burnard P., & Bennett Hebden, U. (2010). A longitudinal study of stress and self-esteem in student nurses. Nursing Education Today, 30 (1), 78–84. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2009.06.008

Ergin, E., Çevik, K., & Çetin, S. P. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin eğitimlerine ilişkin algıladığı stres ve stresle baş etme davranışlarının incelenmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 15 (1), 16- 22

Kılıç, F.H. (2018). Hemşirelik öğrencilerinin eğitim stresi ve mesleki benlik saygısı arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 5 (1), 49-59. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.431130

Grau, R., Salanova, M., & Peiro, J. M. (2001). Moderator effects of self-efficacy on occupational stress. Psychology in Spain, 5 (1), 63-74.

Jerusalem, M., & Schwarzer, R. (1992). Self-efficacy as a resourcefactor in stress appraisal processes. In R. Schwarder (Ed.), Self-efficacy: Thought Control of Action (pp. 195–213). Hemisphere: Washington, DC

Kang, Y. S., Choi, S. Y., & Ryu, E. (2009). The effectiveness of a Stress Coping Program based on mindfulness meditation on the stress, anxiety, and depression experienced by nursing students in Korea. Nurse Education Today, 29, 538-543. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2008.12.003

Karaca, A., Yıldırım, N., Ankaralı, H., Açıkgöz, F., & Akkuş, D. (2014). Hemşirelik Eğitimi Stres Ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 16 (2), 29-40.

Karahan, A., & Kav, S. (2018). Hemşirelikte mesleki yetkinlik. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 5 (2), 160-168. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.454377

Ocak, M., & Güler, M. (2017). Psikolojik sermayenin tükenmişlik üzerine etkisi: Görgül bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 49, 117-134. https://doi.org/10.18070/erciyesiibd.323907

Özbayır, T., Yavuz, M., Taşdemir, N., Dirimeşe, E., Seki, Z., & Okgün, A. (2011). Cerrahi hastalıkları hemşireliği intörn öğrencilerinin klinik uygulamayı değerlendirmeleri ve akademik başarı durumları. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 27(1): 1-9.

Özdemir, H., Khorshıd, L., & Zaybak, A. (2020). Hemşirelik öğrencilerinin hemşirelik eğitimine ilişkin yaşadıkları stres düzeyinin belirlenmesi. Turkish Journal of Science and Health, 1 (2), 20-28.

Pulido‐Martos, M., Augusto‐Landa, J. M., & Lopez‐Zafra, E. (2012). Sources of stress in nursing students: A systematic review of quantitative studies. International Nursing Review, 59(1), 15-25. https://doi.org/10.1111/j.1466-7657.2011.00939.x

Reeve, K. L., Shumaker, C. J., Yearwood, E. L., Crowell, N. A., & Riley, J. B. (2013). Perceived stress and social support in under graduate nursing students’ educational experiences. Nurse Education Today, 33(4), 419–424. https://doi.org/10.1016/j.nedt.2012.11.009

Rhead, M. (1995). Stress among student nurses: Is it practical or academic? J Clin Nurs, 4(6), 369–376. https://doi.org/10.1111/j.1365-2702.1995.tb00038.x

Rhodes, M. K., Morris, A. H., & Lazenby R. B. (2011). Nursing at its best: Competent and caring. Online J Issues Nurs, 16(2), 10.

Sprengel, A. D., & Job, L. (2004). Reducing student anxiety byusing clinical peer mentoring with beginning nursing students. Nurse Educ., 29(6), 246- 250. https://doi.org/10.1097/00006223-200411000-00010

Şirin, A., Kavak, O., & Ertem, G. (2003). Doğumhane stajına çıkan öğrencilerin durumluk-sürekli kaygı düzeylerinin belirlenmesi. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(1), 27-32.

Taşdelen, S., & Zaybak, A. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin ilk klinik deneyim sırasındaki stres düzeylerinin incelenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 21 (2), 101-6.

Timmins F., Corroon A. M., Byrne G., & Mooney, B. (2011). The challenge of contemporary nurse education programmes. perceived stressors of nursing students: Mental health and related life style issue. Journal Psychiatr Ment Health Nursing, 18(9), 758-766. https://doi.org/10.1111/j.1365-2850.2011.01780.x

Tüfekci, F. G., & Yıldız, A. (2009). Öğrencilerin hemşireliği tercih etme gerekçeleri ve gelecekleri ile ilgili görüşleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 12(1), 31 37.

Hemşirelik öğrencilerinin mesleki beceri laboratuvarı uygulamaları öncesi ve sonrası stres ve genel yetkinlik inancı düzeyleri