Beş yaş çocuklarda beslenme ve dinlenme durumunun fazla ağırlıkla ilişkisi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.10431168Anahtar Kelimeler:
Beslenme, fazla ağırlıklı, fiziksel aktivite, okul öncesi dönemÖzet
Amaç: Çalışma, Konya il merkezinde beş yaşındaki (60-71 ay) çocukların beslenme ve dinlenme durumu ile fazla ağırlık arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Kesitsel tipte bir saha araştırması olan çalışma, 2011 Eylül-2012 Mart tarihleri arasında yapılmıştır. Çalışmanın evreni, Konya il merkezindeki beş yaş çocuklar oluşturmuştur. Çalışma, 982 çocuk ile gerçekleştirilmiştir. Öğrencilerin beslenme, uyku, fiziksel aktivite durumlarının sorgulandığı bir anket ailelerine, bir diğer ankette öğretmenlerine uygulanmıştır. Çocukların boy-ağırlık ölçümleri yapılmıştır. Ölçümler beden kitle indeksi persentil grubuna göre değerlendirilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde yüzdelikler, ki-kare testi ve logistik regresyon analizleri kullanılmıştır.
Bulgular: Çocukların %25.9’unun fazla ağırlıklı ve şişman olduğu belirlenmiştir. Çocukların beslenme ve dinlenme durumunun fazla ağırlık ilişkisi incelendiğinde fazla ağırlıklı görülme sıklığının iştah durumu iyi olanlarda 3.07 kat, ikinci ve daha fazla tabak yemek isteyenlerde 1.72 kat, fast food gibi yiyecek tercih edenlerde 0.81 kat, yemek seçmeyenlerde 0.67 kat, abur-cubur yiyenlerde ise 0.53 kat fazla olduğu belirlenmiştir. Yine fazla ağırlıklı görülme sıklığının uzun süre televizyon izleyen çocuklarda 2.18 kat, uzun süre boyama kitabı boyayan çocuklarda 0.58 kat daha fazla olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: Bu çalışmada, beş yaş çocuklarda beslenme ve dinlenme durumunun fazla ağırlıkla ilişkili olduğu belirlenmiştir. Okul öncesi dönemde fazla ağırlık ve şişmanlığın önlenebilmesi için kapsamlı çalışmaların yapılarak risk faktörlerinin belirlenmesi, özellikle ailelerin ve öğretmenlerin şişmanlık hakkında farkındalıklarının arttırılması ve sağlık çalışanlarının çocuk izlemlerini yakından takibinin önemli olduğu düşünülmektedir.
Referanslar
Broccoli, S., Djuric, O., Bonvicini, L., Davoli, A.M., Ferrari, E., Ferrari, F., Street, M.E. & Giorgi Rossi, P. (2020). Early life weight patterns and risk of obesity at 5 years: a population-based cohort study. Preventive Medicine, 134, 106024. https://doi.org/10.1016/j. ypmed.2020.106024
Cunningham, S. A., Kramer, M. R. & Narayan, K. M. (2014). Incidence of childhood obesity in the United States. The New England Journal of Medicine, 370(5), 403-411. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1309753
Demir, D. & Bektas, M. (2017). The effect of children's eating behaviors and parental feding style on childhood obesity. Eating Behaviors, 22(26), 137-142. https://doi.org/10.1016/j.eatbeh.2017.03.004
dos Passos, D. R., Gigante, D. P., Maciel, F. V. & Matijasevich, A. (2015). Children's eating behaviour: Comparison between normal and overweight children from a school in Pelotas, Rio Grande do Sul, Brazil. Revista Paulista de Pediatria, 33(1), 42-49. https://doi.org/10.1016/j.rpped.2014.11.007
Edem, P. (2013). İzmir İli Büyükşehir merkez ilçelerinde 3-6 yaş arası çocuklarda obezite sıklığı ve risk faktörlerinin belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Uzmanlık Tezi, İzmir.
Emond, J. A., Longacre, M. R., Titus, L. J., Hendricks, K., Drake, K. M., Carroll, J. E., Cleveland, L. P. & Dalton, M. A. (2020). Fast food intake and excess weight gain over a 1-year period among preschool-age children. Pediatric Obesity, 15(4), e12602. https://doi.org/10.1111/ijpo.12602
Erdim, L., Ergün, A. & Kuğuoğlu, S. (2015). Factors affecting obesity in children according to the contextual model. Florence Nightingale Journal of Nursing, 23(3), 243-251. https://doi.org/10.17672/fnhd.27419
Frate, N., Jenull, B. & Birnbacher, R. (2019). Like father, like son. Physical activity, dietary intake, and media consumption in pre-school-aged children. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(3), 306. https://doi.org/10.3390/ijerph16030306
Hu, J., Ding, N., Yang, L., Ma, Y., Gao, M. & Wen, D. (2019). Association between television viewing and early childhood overweight and obesity: A pair-matched case-control study in China. BMC Pediatrics, 19(1), 184. https://doi.org/10.1186/s12887-019-1557-9
Jalo, E., Konttinen, H., Vepsäläinen, H., Chaput, J. P., Hu, G., Maher, C., Maia, J., Sarmiento, O. L., Standage, M., Tudor-Locke, C., Katzmarzyk, P. T. & Fogelholm, M. (2019). Emotional eating, health behaviours, and obesity in children: A 12-country cross-sectional study. Nutrients, 11(2), 351. https://doi.org/10.3390/nu11020351
Jia, P., Shi, Y., Jiang, Q., Dai, S., Yu, B., Yang, S., Qiu, G. & Yang, S. (2023). Environmental determinants of childhood obesity: A meta-analysis. The Lancet. Global Health, 11(1), S7. https://doi.org/10.1016/S2214-109X(23)00092-X
Kumar, S. & Kelly, A. S. (2017). Review of childhood obesity: From epidemiology, etiology, and comorbidities to clinical assessment and treatment. Mayo Clinic Proceedings, 92(2), 251-265. https://doi.org/10.1016/j.mayocp.2016.09.017.
Kuźbicka, K. & Rachoń, D. (2013). Bad eating habits as the main cause of obesity among children. Pediatric Endocrinology, Diabetes, and Metabolism, 19(3), 106-110.
Lee, E. Y. & Yoon, K. H. (2018). Epidemic obesity in children and adolescents: Risk factors and prevention. Frontiers of Medicine, 12(6), 658–666. https://doi.org/10.1007/s11684-018-0640-1.
Min, K., Wang, J., Liao, W., Astell-Burt, T., Feng, X., Cai, S., Liu, Y., Zhang, P., Su, F., Yang, K., Sun, L., Zhang, J., Wang, L., Liu, Z. & Jiang, Y. (2021). Dietary patterns and their associations with overweight/obesity among preschool children in Dongcheng District of Beijing: A cross-sectional study. BMC Public Health, 21(1), 223. https://doi.org/10.1186/s12889-021-10240-x.
Önal, S., Özdemir, A., Meşe, C. & Özer, B.K. (2016). Okul öncesı̇ dönem çocuklarda malnütrı̇syon ve obezı̇te prevelansının değerlendı̇rilmesı̇: Ankara Örneği, DTCF Dergisi, 56(1), 210-225.
Robinson, T. N., Banda, J. A., Hale, L., Lu, A. S., Fleming-Milici, F., Calvert, S. L. & Wartella, E. (2017). Screen media exposure and obesity in children and adolescents. Pediatrics, 140, S97-S101. https://doi.org/10.1542/peds.2016-1758.
Rocka, A., Jasielska, F., Madras, D., Krawiec, P. & Pac-Kożuchowska, E. (2022). The impact of digital screen time on dietary habits and physical activity in children and adolescents. Nutrients, 14(14), 2985. https://doi.org/10.3390/nu14142985.
Sahoo, K., Sahoo, B., Choudhury, A. K., Sofi, N. Y., Kumar, R. & Bhadoria, A. S. (2015). Childhood obesity: causes and consequences. Journal of Family Medicine and Primary Care, 4(2), 187-192. https://doi.org/10.4103/2249-4863.154628.
Scaglioni, S., De Cosmi, V., Ciappolino, V., Parazzini, F., Brambilla, P. & Agostoni, C. (2018). Factors influencing children's eating behaviours. Nutrients, 10(6), 706. https://doi.org/10.3390/nu10060706.
Singh S, A., Dhanasekaran, D., Ganamurali, N., L, P. & Sabarathinam, S. (2021). Junk food-induced obesity- a growing threat to youngsters during the pandemic. Obesity Medicine, 26, 100364. https://doi.org/10.1016/j.obmed.2021.100364.
World Health Organization. (2019). Obesity and overweight, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight (accessed April 2020).
Yabancı, N., Şimşek, I., İstanbulluoğlu, H. & Bakır, B. (2009). Ankara’da bir anaokulunda şişmanlık prevelansı ve etkileyen etmenler. TAF Preventive Medicine Bulletin, 8(5), 397-404.
Zhang, G., Wu, L., Zhou, L., Lu, W. & Mao, C. (2016). Television watching and risk of childhood obesity: A meta-analysis. European Journal of Public Health, 26(1), 13-18. https://doi.org/10.1093/eurpub/ckv213
Zyśk, B., Stefańska, E. & Ostrowska, L. (2020). Effect of dietary components and nutritional status on the development of pre-school children. Roczniki Panstwowego Zakladu Higieny, 71(4), 393-403. https://doi.org/10.32394/rpzh.2020.0133
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2023 Journal of Infant, Child and Adolescent Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
