Çocuk acil servisine başvuran ebeveynlerin eş uyumları ile depresyon anksiyete ve stres düzeyleri arasındaki ilişki
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.11093360Anahtar Kelimeler:
Acil servis, anksiyete, çocuk, ebeveynÖzet
Amaç: Araştırma çocuk acil servisine başvuran ebeveynlerin eş uyumları ile depresyon anksiyete ve stres düzeyleri arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla yapıldı.
Yöntem: Araştırma, Ağustos 2023-Ekim 2023 tarihleri arasında Türkiye’nin doğusundaki bir ilin çocuk acil servisinde yürütüldü. Araştırmanın evrenini çocuk acil servisine başvuru yapan 0-18 yaş çocukların ebeveynleri oluşturdu. Veriler araştırmacı tarafından yüz yüze görüşme yöntemiyle müşahade alanında toplandı. Örneklem büyüklüğü, Openepi 3.01 versiyonu kullanılarak hesaplandı ve %5 yanılgı düzeyi, çift yönlü önem düzeyinde %95 güven aralığında, %80 güç ile en az 406 ebeveyn olarak hesaplandı.
Bulgular: Ebeveynlerin DASÖ-21 toplam puan ortalamalarının 35 yaş ve üzeri olan ve 16 yıl ve üzeri evli olan ebeveynlerde arttığı ve gruplar arasında farkın istatistiksel olarak önemli olduğu belirlendi (p<0.05). Ayrıca üniversite ve üzeri düzeyde eğitim gören ve çalışan ebeveynlerde YÇUÖ toplam puan ortalamalarının arttığı ve gruplar arasında farkın istatistiksel olarak önemli olduğu belirlendi (p<0.05). Gelir düzeyi arttıkça YÇUÖ toplam puan ortalamalarının arttığı, tüm gruplar içinde en yüksek puan ortalamasının yüksek gelir düzeyine sahip olanlara ait olduğu ve gruplar arasında farkın istatistiksel olarak önemli olduğu belirlendi (p<0.05). YÇUÖ ile depresyon, anksiyete ve stres korelasyon sayıları arasında negatif yönlü, düşük düzey, istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olduğu belirlendi (sırasıyla r=.-151, p<0.05; r=.-104, p<0.05; r=.-245, p<0.001).
Sonuç: Çocuk acil servisine başvuran ebeveynlerin eş uyumları ile depresyon anksiyete ve stres düzeyleri arasında ilişki olduğu, yaş ve evlilik yılı arttıkça depresyon anksiyete ve stres yaşama sıklığının arttığı, eğitim düzeyi yüksek olan ve çalışan ebeveynlerde çift uyumunun daha fazla olduğu belirlendi.
Referanslar
Ahmad, M. & Khan, A. (2018). Social support and marital adjustment in married working women. Education, Sustainability & Society (ESS), 1(2), 5-7. http://doi.org/10.26480/ess.02.2018.05.07
Andrew, E., Nehme, Z., Cameron, P. & Smith, K. (2020). Drivers of increasing emergency ambulance demand. Prehospital Emergency Care, 24(3), 385-393. https://doi.org/10.1080/10903127.2019.1635670
Aydoğan, D. & Özbay, Y. (2017). Ebeveynlik stres ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Erken Çocukluk Eğitimi Çalışmaları Dergisi, 2(2), 24-38.
Barwise-Munro, R., Morgan, H. & Turner, S. (2018, September). Physician and parental decision making prior to acute medical paediatric admission. Healthcare 6 (3), 117. MDPI. https://doi.org/10.3390/healthcare6030117
Belland, L., Rivera-Reyes, L. & Hwang, U. (2017). Using music to reduce anxiety among older adults in the emergency department: A randomized pilot study. Journal of Integrative Medicine, 15(6), 450-455. https://doi.org/10.1016/S2095-4964(17)60341-8
Campagna, S., Conti, A., Dimonte, V., Dalmasso, M., Starnini, M., Gianino, M. M. & Borraccino, A. (2020, December). Trends and characteristics of emergency medical services in Italy: A 5-years population-based registry analysis. Healthcare 8(4), 551.. https://doi.org/10.3390/healthcare8040551
Clout, D. & Brown, R. (2016). Marital relationship and attachment predictors of postpartum stress, anxiety, and depression symptoms. Journal of Social and Clinical Psychology, 35(4), 322-341. https://doi.org/10.1521/jscp.2016.35.4.322
Çakırlar, A. (2012). Polislerde evlilik uyumunu etkileyen bazı değişkenlerin incelenmesi (Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi)
Demšar, A. & Bakracevic, K. (2023). Depression, anxiety, stress, and coping mechanisms among parents of children with autism spectrum disorder. International Journal of Disability, Development and Education, 70(6), 994-1007. https://doi.org/10.1080/1034912X.2021.1947474
Dhar, R. (2022). A study of marital adjustment among working and non-working women of Sichar Town. Journal of Pharmaceutical Negative Results, 4032-4033. https://doi.org/10.47750/pnr.2022.13.S08.508
Dong, S., Dong, Q., Chen, H. & Yang, S. (2022). Mother’s parenting stress and marital satisfaction during the parenting period: Examining the role of depression, solitude, and time alone. Frontiers in Psychology, 13, 847419. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.847419
Duyan, V. (2018). Ailede kriz yönetimi. K. Tepeli ve E. Durualp (Ed.), Aile Yaşam Döngüsü. İçinde (s. 232-260). Hedef Yayıncılık, Ankara.
Ekwall, A. (2013). Acuity and anxiety from the patient's perspective in the emergency department. Journal of Emergency Nursing, 39(6), 534-538. https://doi.org/10.1016/j.jen.2010.10.003
Erci, B. & Ergin, R. (2005). Women's satisfaction with their marriage in Turkey. Marriage & Family Review, 37(3), 117-133. https://doi.org/10.1300/J002v37n03_07
Gergin, M.T.K. (2023). Evli çalışan kadınlar ile evli çalışmayan kadınların evlilik uyumunun incelenmesi. Sosyal, Beşeri ve İdari Bilimler Dergisi, 6(2), 183-204. https://doi.org/10.26677/TR1010.2023.1178
Güven, N. & Köroğlu, A. (2023). Boşanma nedenleri ve boşanma sonrası psikososyal uyum: Trabzon ili örneği. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 13 (Sosyal Bilimler Lisansüstü Öğrenci Sempozyumu Özel Sayısı), 1-24. . https://doi.org/10.48146/odusobiad.1279194
Heilbrunn, B. R., Wittern, R. E., Lee, J. B., Pham, P. K., Hamilton, A. H. & Nager, A. L. (2014). Reducing anxiety in the pediatric emergency department: a comparative trial. The Journal of Emergency Medicine, 47(6), 623-631. https://doi.org/10.1016/j.jemermed.2014.06.052
Hikmetoğlu, S. (2023). The effect of psychological well-being and family belonging on marital adjustment: Psikolojik iyi oluş ve aile aidiyetinin evlilik uyumu üzerindeki etkisi. Journal of Management and Educational Sciences, 2(2), 90-101.
Hori, M. (2017). Full-time employment and marital satisfaction among women in East Asian societies. Comparative Sociology, 16(6), 771-787.
Jean, Y. Q., Mazlan, R., Ahmad, M. & Maamor, N. (2018). Parenting stress and maternal coherence: Mothers with deaf or hard-of-hearing children. American Journal of Audiology, 27(3), 260-271. https://doi.org/10.1044/2018_AJA-17-0093
Jiménez, J.G. (2006). Urgencia, gravedad y complejidad: Un constructo teórico de la urgencia basado en el triaje estructurado [Urgency, severity and complexity: a theoretical construct of urgency based on structured triage]. Emergencias, 18(3), 156–164.
Kapoor, S., White, J., Thorn, B. E. & Block, P. (2016). Patients presenting to the emergency department with acute pain: The significant role of pain catastrophizing and state anxiety. Pain medicine, 17(6), 1069-1078. https://doi.org/10.1093/pm/pnv034
Karahan, A. & Bener, Ö. (2005). Bolu sosyal sigortalar kurumu hastanesinde çalışan evli hemşirelerin ev ortamında yaşadıkları sorunlar. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 8(8).
Karayel, H. (2023). Kadınlarda evlilik uyumunun aile işleyişi ve dini başa çıkma açısından incelenmesi. Sakarya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Ve Din Bilimleri Anabilim Dalı. Sakarya
Kılıç, S., Can, R. & Yilmaz, S. D. (2024). Spousal support and dyadic adjustment in the early pospartum period. Women & Health, 64(2), 1-10. https://doi.org/10.1080/03630242.2024.2304891
Kinnunen, U. & Feldt, T. (2004). Economic stress and marital adjustment among couples: Analyses at the dyadic level. European Journal of Social Psychology, 34(5), 519-532. https://doi.org/10.1002/ejsp.213
Korkmaz, Z. & Karaşahin, H. (2023). Evlilik uyumu ve manevi iyi oluş hali üzerine bir araştırma. Türkiye Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, (15), 173-203. https://doi.org/10.53112/tudear.1145621
Kumcağiz, H. & Ertuğ, K. (2016). Evlilik hoşnutsuzluğu ile sosyodemografik özellikler arasındaki ilişki. Electronic Turkish Studies, 11(19), 601-620. http://dx.doi.org/10.7827
Küçükçelik, Z. M. (2015). İlişkiye dair inançlar ve bilişsel çarpıtmaların evlilik uyumuna etkisi. İstanbul Bilim Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Psikoloji Anabilim Dalı. İstanbul
Meena, P. S., Jain, M. & Dosodiya, Y. (2023). Marital adjustment among employed and unemployed women: A study in Rajasthan. Annals of Psychaitry, 1(01), 20-24.
Rema M.K. & Kaur, P. (2020). Depression, anxiety, stress and marital adjustment among women. Journal of International Women's Studies, 21(5), 2-8.
Montoro-Pérez, N., Richart-Martínez, M. & Montejano-Lozoya, R. (2023). Factors associated with the inappropriate use of the pediatric emergency department. A systematic review. Journal of Pediatric Nursing, 69, 38-46. https://doi.org/10.1016/j.pedn.2022.12.027
Nwatu, A. C. (2019). Influence of length of marrıage, gender and age on marıtal stress among marrıed workers. Esut Journal of Social Sciences, 4(1), 337. https://www.esutjss.com/index.php/ESUTJSS/article/view/24
Rezendes, D. L. & Scarpa, A. (2011). Associations between parental anxiety/depression and child behavior problems related to autism spectrum disorders: The roles of parenting stress and parenting self-efficacy. Autism Research and Treatment. https://doi.org/10.1155/2011/395190
Sağlam, E. (2016). Evlilik uyumunu etkileyen faktörler: Bağlanma stilleri ve aleksitimik özellikler. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Psikoloji Anabilim Dalı. İstanbul.
Sağlam, M. (2017). Aile içi iletişim. N. Aral (Ed.). Çocuk ve İletişim. İçinde (s. 308-324). Ankara: Vize Yayınları.
Sakkalou, E., Sakki, H., O'reilly, M. A., Salt, A. T. & Dale, N. J. (2018). Parenting stress, anxiety, and depression in mothers with visually impaired infants: A cross‐sectional and longitudinal cohort analysis. Developmental Medicine & Child Neurology, 60(3), 290-298. https://doi.org/10.1111/dmcn.13633
Sariçam, H. (2018). The psychometric properties of Turkish version of Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS-21) in health control and clinical samples. Journal of Cognitive Behavioral Psychotherapies and Research, 7(1), 19.
Sinha, C. (2016). Adjustment of married women in relation to age and job status. International Journal of Scientific and Research Publications, 6(1), 42-45.
Şirin, T. (2018). Evli çiftlerin evlilik uyumları ile dini tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik). 13(3), 691-722. http://dx.doi.org/10.7827
Theule, J., Wiener, J., Tannock, R. & Jenkins, J. M. (2013). Parenting stress in families of children with ADHD: A meta-analysis. Journal of Emotional and Behavioral Disorders, 21(1), 3-17. https://doi.org/10.1177/1063426610387433
Yaman, E. &Atasayar, M. (2014). Zihinsel engelli çocuğu olan ebeveynlerin çocuklarını kabullenme düzeylerinin incelenmesi. Uluslararası Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 4 (2), 171-184.
Yavuz, M. & Yıkmış, A. (2022). An investigation of the relationship between parental self-efficacy and marital adjustment levels of parents of disabled individuals: Parents of disabled individuals. International Journal of Curriculum and Instruction, 14(1), 378-403.
Zhang, C. & Liang, Y. (2023). The impact of education level on marital satisfaction: Evidence from China. Social Sciences & Humanities Open, 7(1), 100487. https://doi.org/10.1016/j.ssaho.2023.100487
Zhong, Q. & Xu, Y. J. (2024). Dyadic coping mediates between parenting stress and marital adjustment among parents of 0–6 years old children. Journal of Child and Family Studies, 1-11. https://doi.org/10.1007/s10826-023-02774-y
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Journal of Infant, Child and Adolescent Health
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
