Adölesanlarda öfkenin davranışsal, psikolojik ifadesi ve öfke yönetimi

Aim: This study aimed to examine the behavioral and psychological expression of anger and anger management strategies among adolescents

Method: A cross-sectional study was conducted in five high schools in Istanbul. The population included 3,471 students, with a sample of 910 students. Data were collected using a diagnostic form and a questionnaire assessing anger expression and management. Descriptive statistics and chi-square analysis were used for evaluation. The study was completed with a 99% confidence level and a margin of error of 3.67%. Informed consent was obtained in writing from the study participants and their legal representatives prior to their inclusion in the study. Data were collected by the researchers through face-to-face interviews. The following instruments were used for data collection: the Sociodemographic Characteristics Questionnaire, the Anger Behavioral Expression Styles Questionnaire, the Anger Psychological Expression Styles Questionnaire, and the Anger Management Styles Questionnaire.

Results: Findings showed that 46.3% of adolescents experienced anger at least once a month, 21% felt hostility when angry, and 25.5% were most angered by being mocked. Behaviorally, adolescents expressed anger by withdrawing from the environment (66.3%), stating their anger (60.8%), and redirecting attention to other activities (53.7%). Psychologically, 67.7% expected an apology, 62.2% felt hurt, and 54.8% felt terrible. In anger management, 68% used self-calming techniques, 66.2% perceived the other person as problematic to relieve stress, and 62.1% solved problems rationally with self-confidence. Gender differences were notable: males more often used self-calming, physical force, or swear words, whereas females preferred deep breathing, crying, or withdrawal (p < .05).

Conclusion: Anger is prevalent among adolescents and can lead to aggression and violence. Males were found to be less effective at managing anger, often attempting self-regulation but then engaging in harmful behaviours. Effective anger management strategies, gender-specific interventions and family involvement are critical to promoting adolescents' emotional well-being and preventing negative outcomes.

Amaç: Bu çalışma, adölesanlarda öfkenin davranışsal, psikolojik ifadesi ve öfkenin yönetim şeklini belirlemek amacı ile yapıldı.

Yöntem: Kesitsel türde yapılan araştırma İstanbul ilinde yer alan beş lisede yürütüldü. Araştırmanın evrenini lisede okuyan 3471 lise öğrencisi, örneklemini 910 öğrenci oluşturdu. Araştırma %99 güven aralığında %3,67 hata ile tamamlandı. Araştırmaya katılan bireylerden ve yasal temsilcilerinden yazılı bilgilendirilmiş onam alındı. Veriler araştırmacılar tarafından yüz yüze görüşme yöntemi ile toplandı. Verilerin toplanmasında Sosyodemografik Özellikleri Tanılama Formu, Öfkenin Davranışsal İfade Şekilleri Anketi, Öfkenin Psikolojik İfade Şekilleri Anketi, Öfkenin Yönetim Şekilleri Anketi kullanıldı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler ve ki-kare analizi kullanıldı.

Bulgular: Adölesanların %46,3’ünün ayda en az birkez öfke yaşadıklarını, %21’inin öfkelendiğine karşı düşmanlık hissettikleri ve %25,5’inin en çok alay edilmesine karşı öfkelendikleri bulundu. Adölesanların öfkelerini davranışsal olarak %66,3’ünün ortamdan uzaklaşma, %60,8’inin kızgın olduğunu söyleme, %53,7’sinin ilgisini başka aktiviteye yönlendirme şeklinde ifade ettikleri belirlendi. Psikolojik olarak nasıl hissettikleri incelendiğinde; %67,7’sinin özür bekledikleri, %62,2’sinin incinmiş ve %54,8’inin berbat hissettikleri bulundu. Öfke yönetiminde adölesanların %68’inin kendi kendini sakinleştirdikleri, %66,2’sinin karşısındaki kişiyi sorunlu görerek kendilerini rahatlattıkları ve %62,1’inin kendine güvenerek problemi akıl yolu ile çözdükleri bulundu. Öfke yönetiminde erkeklerin kendini sakinleştirme, kadınların ise daha çok derin nefes alma yöntemlerini kullandıkları, öfkelendiklerine ve çevredeki nesnelere karşı fiziksel güç uygulayanların ve argo kelimeler kullananların erkekler, ağlayan ve ortamdan uzaklaşanların ise kadınlar olduğu bulundu (p<.05).

Sonuç: Adölesanlarda öfkenin yaygın olarak görüldüğü, saldırganlık ve şiddet gibi olumsuz sonuçlara yol açtığı, özellikle erkeklerin etkili yöntemleri kullanmadıkları ve öfkelerini kontrol edemedikleri, kendi kendilerini iyileştirmeye çalıştıkları ancak zarar verici davranışlar içerisinde oldukları belirlendi.